Turi informues i Vjosës, 31 Tetor – 15 Nëntor 2024 – Plani i Menaxhimit për Parkun Kombëtar të Vjosës është publikuar së fundmi, duke paraqitur nevojën për tu takuar me banorë dhe përfaqësues lokalë për të diskutuar ndikimet e tij. Plani trajton një sërë çështjesh që lidhen me ruajtjen dhe përdorimin e lumit të egër të Vjosës, përfshirë çështje financiare, raftingun, menaxhimin e mbetjeve dhe bujqësinë. Shumë pronarë biznesesh lokale, si dhe përfaqësues nga bashkitë, morën pjesë në takime për tu informuar mbi planin si dhe për të shprehur mendimet e tyre.
Në fillim të vitit 2023, pas shumë vitesh fushatë nga organizatat mjedisore të “Zemrës Blu”, përfshirë EcoAlbania-n, Vjosa u shpall më në fund Park Kombëtar, duke forcuar më tej statusin e saj të mbrojtjes. Një vit më pas, u publikua Plani i Menaxhimit dhe tashmë stafi i EcoAlbania-s u takua me banorët e qyteteve dhe fshatrave buzë Vjosës për të diskutuar mbi përfundimet e tij. Nga pesë takimet e mbajtura, dy u zhvilluan në pjesën më të sipërme të lumit, në Derviçan dhe Këlcyrë, ndërsa tre të tjera në pjesën më të poshtme, në Memaliaj, Kutë dhe Selenicë.
Sa i përket përmbajtjes, ndikimi i planit në bujqësi, rafting dhe ndotjen e ujit ishin shqetësimet kryesore për një numër të madh banorësh, në varësi të lidhjes së tyre ekonomike me lumin Vjosa. Për këtë arsye, pjesa më e madhe e diskutimeve u përqendrua pikërisht në këto çështje.
Presionet aktuale mbi Parkun Kombëtar, si nxjerrja e zhavorrit, shfrytëzimi i ujit, hedhja e mbetjeve apo shpimet për naftë, ishin gjithashtu pjesë e diskutimeve, pasi këto aktivitete rrezikojnë jetesën e shumë banorëve që varen nga Vjosa për ujitje dhe bujqësi. Prishja e cilësisë së ujit dhe sedimenteve përbën një kërcënim jo vetëm për njerëzit, por edhe për natyrën, pasi ndikon në të gjitha speciet e rrezikuara përgjatë rrjedhës së lumit.
Gjithashtu, turizmi, i cili luan një rol të rëndësishëm në ekonominë lokale, mund të paraqesë një kërcënim për ekosistemin e lumit. Falë famës ndërkombëtare të Vjosës, turizmi mund të kthehet në një faktor të rëndësishëm për rritjen ekonomike në zonat më të varfra përgjatë lumit. Megjithatë, nëse nuk zhvillohet në mënyrë të qëndrueshme, ai mund të dëmtojë në mënyrë të pariparueshme ekosistemin e Vjosës.
Diskutimet me banorët theksuan rëndësinë e bashkëpunimit për të zbatuar me sukses masat e parashikuara në Planin e Menaxhimit. Adresimi i shqetësimeve si bujqësia e qëndrueshme, eko-turizmi dhe menaxhimi i mbetjeve është thelbësor për të balancuar mbrojtjen e natyrës me jetesën e komuniteteve lokale.
